Cơ cấu hải quan mới: Tác động trực tiếp đến hoạt động logistics toàn quốc

Sáp nhập hành chính ảnh hưởng đến logistics tại các chi cục hải quan

Bộ Tài chính phê duyệt Quyết định 2019/QĐ BTC (11 /6/2025) về việc điều chỉnh địa bàn quản lý và trụ sở của 20 chi cục hải quan khu vực.
Việc thay đổi địa giới hành chính tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động logistics tại cảng biển, ga đường sắt và cửa khẩu.

Điều này giúp đồng bộ hóa quản lý logistics không còn tình trạng chi cục điều hành nhiều tỉnh không liền kề, gây khó khăn trong giám sát hàng hóa.
Việc sắp xếp rõ ràng tăng cường kiểm tra chuyên sâu, hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu hiệu quả.

Quyết định 2019/QĐ BTC (11 /6/2025) quy định rõ địa bàn quản lý và trụ sở chính của 20 Chi cục Hải quan khu vực (từ I đến XX) sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Cấu trúc mới của 20 chi cục hải quan khu vực và tác động đến logistics

Phụ lục kèm theo Quyết định quy định rõ khu vực quản lý và trụ sở của chi cục từ I đến XX:

• Chi cục hải quan Khu vực I: Hà Nội, Phú Thọ (Trụ sở: Hà Nội)
• Chi cục hải quan Khu vực II: TP. Hồ Chí Minh (Trụ sở: TP. HCM)
• Chi cục hải quan Khu vực III: Hải Phòng (Trụ sở: Hải Phòng)
• Chi cục hải quan Khu vực IV: Hưng Yên, Ninh Bình (Trụ sở: Hưng Yên)
• Chi cục hải quan Khu vực V: Bắc Ninh, Thái Nguyên (Trụ sở: Bắc Ninh)
• Chi cục hải quan Khu vực VI: Lạng Sơn (Trụ sở: Lạng Sơn)
• Chi cục hải quan Khu vực VII: Lào Cai, Điện Biên, Lai Châu (Trụ sở: Lào Cai)
• Chi cục hải quan Khu vực VIII: Quảng Ninh (Trụ sở: Quảng Ninh)
• Chi cục hải quan Khu vực IX: Quảng Trị, Huế (Trụ sở: Quảng Trị)
• Chi cục hải quan Khu vực X: Thanh Hóa, Sơn La (Trụ sở: Thanh Hóa)
• Chi cục hải quan Khu vực XI: Nghệ An, Hà Tĩnh (Trụ sở: Hà Tĩnh)
• Chi cục hải quan Khu vực XII: Đà Nẵng, Quảng Ngãi (Trụ sở: Đà Nẵng)
• Chi cục hải quan Khu vực XIII: Lâm Đồng, Khánh Hòa (Trụ sở: Khánh Hòa)
• Chi cục hải quan Khu vực XIV: Gia Lai, Đắk Lắk (Trụ sở: Đắk Lắk)
• Chi cục hải quan Khu vực XV: Sân bay Tân Sơn Nhất (TP. HCM) và Long Thành (Đồng Nai), trụ sở tại TP. HCM
• Chi cục hải quan Khu vực XVI: Cao Bằng, Tuyên Quang (Trụ sở: Cao Bằng)
• Chi cục hải quan Khu vực XVII: Tây Ninh (Trụ sở: Tây Ninh)
• Chi cục hải quan Khu vực XVIII: Đồng Nai (Trụ sở: Đồng Nai)
• Chi cục hải quan Khu vực XIX: Cần Thơ, Vĩnh Long, Cà Mau (Trụ sở: Cần Thơ)
• Chi cục hải quan Khu vực XX: Đồng Tháp, An Giang (Trụ sở: Đồng Tháp)

Việc xác định rõ địa bàn như vậy giúp logistics được vận hành minh bạch tại các điểm trọng yếu. Hải quan không chỉ giám sát mà còn tạo thuận lợi hơn trong thủ tục hành chính logistics hàng hóa.

Chi cục XV mở rộng chức năng tại TP. HCM

Chi cục hải quan khu vực XV được giao phụ trách Sân bay Tân Sơn Nhất, Long Thành và Hải quan chuyển phát nhanh tại TP. HCM.
Điều này mở rộng vai trò của cơ quan hải quan trong chuỗi vận tải hàng không, logistics cấp tốc.

Ngược lại, các chi cục II và XVIII không thực hiện chức năng tại sân bay hay chuyển phát nhanh.
Việc phân công rõ ràng giúp logistics tại TP. HCM trở nên tập trung và rõ trách nhiệm hơn.

Tăng cường hiệu quả logistics nhờ sắp xếp hành chính

Việc chuyển từ 34 đơn vị xuống còn 20 chi cục giúp:

• Giảm chồng chéo trong xử lý logistics giữa các gian hàng, cửa khẩu
• Tăng hiệu quả kiểm soát lưu thông hàng hóa qua kho, cảng, sân bay
• Tiết kiệm chi phí và thời gian giao nhận nhờ thủ tục nhanh gọn hơn

Việc sắp xếp cũng giúp đồng bộ giữa việc quản lý hành chính và logistics, đặc biệt tại các điểm trọng yếu.

Thời điểm triển khai logistics theo địa bàn mới

Quyết định 2019/QĐ‑BTC có hiệu lực từ khi ký, và các chi cục phải tổ chức xong theo mô hình mới trước 1/7/2025.
Việc triển khai đúng hạn đảm bảo logistics không bị gián đoạn trong giai đoạn chuyển giao.

Cục trưởng Cục Hải quan sẽ thực hiện điều chỉnh chức năng các chi cục, đảm bảo luật logistics và quy định hải quan được áp dụng thống nhất khắp toàn quốc 

Vai trò của logistics trong quản lý hải quan khu vực mới

Logistics tại các chi cục hải quan gồm nhiều hoạt động như:

• Tiếp nhận và kiểm tra hàng hóa tại cảng biển, cửa khẩu, sân bay
• Thực hiện thông quan, cấp phép nhanh theo địa bàn mới
• Hỗ trợ doanh nghiệp logistics đảm bảo dòng hàng lưu thông thông suốt

Cấu trúc hành chính mới giúp cơ quan hải quan đồng bộ hóa công việc với doanh nghiệp logistics.

Văn phòng chi cục logistics tập trung hỗ trợ doanh nghiệp

Việc quy định rõ trụ sở và phạm vi chức năng giúp:

• Doanh nghiệp logistics biết rõ nơi nào cần làm thủ tục
• Giảm thời gian di chuyển, xử lý hồ sơ tại nhiều địa điểm
• Nâng cao khả năng giám sát hàng hóa xuyên địa bàn

Kết luận

Việc sắp xếp lại 20 chi cục hải quan khu vực theo địa giới hành chính mới là bước quan trọng để cải thiện hoạt động logistics.
Từ việc rõ ràng phân vùng quản lý đến thủ tục thông quan tại cảng, kho và sân bay, cơ chế này sẽ giúp doanh nghiệp vận hành logistics hiệu quả, nhanh và tiết kiệm hơn.

Nguồn: Tạp Chí Công Thương